سه شنبه 21 مهر 1394 ساعت 11:32 |
بازدید : 4555 |
نوشته شده به دست آرایش فرد |
(نظرات )
نخ و نقشه فرش نگار
740
تعدادرج
1170
رجشمار
52
عرض
100سانت
طول
150سانت
مرینوس و ابریشم
نخ مصرفی
1/050/000
قیمت
***********************************************
نخ و نقشه فرش مهتاب
عداد گره
747
تعدادرج
1099
رجشمار
52
عرض
100سانت
طول
150سانت
نخ مصرفی
مرینوس و ابریشم
قیمت
1/050/000
***********************************************
نخ و نقشه فرش نوین فر 55 رج زرع و نیم
تعداد گره
799
تعدادرج
1239
رجشمار
55
عرض
100سانت
طول
150سانت
نخ مصرفی
مرینوس و ابریشم
چله پیشنهادی
ابریشم
قیمت(بدون احتساب چله و پود)
1/460/000تومان
هزینه چله ابریشم و پود
360/000تومان
ویژگی های این طرح:
طرح نوین فر در سالهای اخیر یکی از معروف ترین برند های موجود در بازار بوده
زیرپایی نوین فر رجشمار55 زمینه حاشیه پوست پیازی و قابی و ترکیب لچک و زمینه با فرم منحصر به فرد با تزئین گلهای فرنگی و میوه انگور
***********************************************
نخ و نقشه فرش قصری زرع و نیم 50 رج
تعداد گره
740
تعدادرج
1170
رجشمار
55
عرض
100سانت
طول
150سانت
مصالح مصرفی
مرینوس درجه یک و حدودا 800گرم ابریشم
قیمت
یک میلیون و دویست هزار تومان
ویژگی های طرح:
فرش زیبای قصری با رجشمار 55 بارنگهای جسورانه ، کنتراست تیره و طراحی منسجم بدون اضافه کاری یکی از بهترین انتخابها می باشد.
پیشنهاد می شود از چله ابریشم و ابریشم های بافت آبی رنگ و سوسنی و صورتی بهره بگیرید.
توضیح در مورد قسمتهای فسفری رنگ واقع در بالا و پایین تصویر:
قسمتهای مشخص شده با رنگهای فسفری در هنگام بافت گلیم بافی خواهد شد
***********************************************
نخ و نقشه فرش سالاری 55 زرع و نیم
تعداد گره
750
تعدادرج
1228
رجشمار
52
عرض
100سانت
طول
150سانت
نخ مصرفی
مرینوس و ابریشم
چله پیشنهادی
ابریشم
قیمت(بدون احتساب چله و پود)
1/380/000تومان
هزینه چله ابریشم و پود
360/000تومان
ویژگی های این طرح:
زیرپایی سالاری رجشمار 52 با تاکید بر استفاده از بته جقه که از کهن ترین نقشمایه های فرهگ ایرانی است در لچک ها و ترنج اصالت طرح را حفظ نموده است همچنین با بهره گیری از ترکیبی از عناصر فرش های ابوسون(فرانسوی) و رنگبندی اروپایی جلوه بی نظیری به این قالیچه بخشیده است
***********************************************
برای مشاهده بیشتر فرشها از ادامه مطلب دیدن فرمایید.
یک شنبه 22 شهريور 1398 ساعت 13:8 |
بازدید : 3329 |
نوشته شده به دست آرایش فرد |
(نظرات )
کارافرینان و سرمایه گذاران محترم. گروه فرش آذربایجان آمادگی خود را برای هرگونه همکاری در راه بهبود اقتصاد خانواده ها و جامعه ایران اسلامی عزیز ٬ در زمینه تجهیز و راه اندازی کارگاههای بافت فرش وتابلوفرش وآموزش توسط مربیان مجرب آقا و خانم و پشتیبانی های بعدی در همه ی شهر ها با مناسبترین هزینه و بیشتر به نیت خدمت به اقتصاد کشور عزیز و هموطنان شریف اعلام میدارد.
اگر شماهم میخواهید به این وسیله به ملت شریفمان خدمت کنید و علاوه بر یک سرمایه گذاری دنیوی واخروی پر از خیر و برکت٬ در نیتی بالاتر رضای خدارا جلب کنید٬ ما دستان پر مهر شما را می فشاریم
باما تماس بگیرید : آرایش فرد 09363951238
- جزوه و سی دی های آموزش کامل وگام به گام بافت فرش و
تابلو فرش از مبتدی تا پیشرفته
- همه وسایل مورد استفاده برای فرش و تابلوفرش
- نخ و نقشه سنتی( شطرنجی یا خانه ای یا نقطه ای)
و نقشه عددی (شماره ای یا کامپیوتری )
همه ی طرح های فرش و تابلوفرش
دار در اندازه های مختلف
پكيج های كامل زير براي بافت تابلوفرش با كليه وسايل لازم دار چله کشی شده همراه نخ و نقشه و سيخ و قلاب و دفه همراه سی دی های آموزشی
که می توانید در منزل با استفاده از آنها همه ی مراحل را یاد بگیرید و ببافید.
بسیاری از هنر جویان تابلو زیر را تنهایی در منزل بدون نیاز به استاد بافته و در قالیبافی به مهارت رسیده اند
دار تابلوفرش چله کشی شده کاملاً آماده برای بافت در هر اندازه ای
آموزشی - تابلوفرش در همه اندازه ها ، زرع و نیم و غیره
نخ و نقشه طرح "وان یکاد جل جلاله" همراه دار چله کشی شده
و سیخ و قلاب و دفه و
سی دی های آموزشی.
قیمت کل با هزینه ارسال پستی ۲۳۰ هزارتومان
*********************
نخ و نقشه فرش کوچک آموزشی 25 در 45 سانت
همراه دار چله کشی شده
و سیخ و قلاب و دفه و سی دی های آموزشی.
قیمت کل با هزینه ارسال پستی
230 هزارتومان
*****************
نخ و نقشه گل رز متوسط همراه دار چله کشی شده
و سیخ و قلاب و دفه و سی دی های آموزشی.
قیمت کل با هزینه ارسال پستی
200 هزارتومان
*****************************
اگر خواستید با مبلغ کمتری پکیج برای بافت تهیه کنید در اندازه کوچک هم موجود است:
نخ و نقشه تابلوفرش ویژه آموزشی برای مبتدیان
گل ساده و کوچک در 12 رنگ با نقشه سنتی و کامپیوتری،
همراه دار چله کشی شده و سیخ و قلاب و دفه و
سی دی های آموزشی. قیمت کل با هزینه ارسال پستی
فقط 120 هزارتومان
90 * 150
قیمت جزئیات (نخ و نقشه 30 هزارتومان٬ پود ها 10 هزارتومان٬ دارفلزی 25 در 25 سانتی چله کشی شده آماده 40 هزارتومان ٬ ابزار بافت 20 هزارتومان و هزینه پست و ارسال 20 هزارتومان) سی دی های آموزشی هم رایگان هدیه ی ما
باما تماس بگیرید : آذری 09015217551
★***************************★
برای ارسال لطفاً مبلغ را به شماره کارت 6273531303337832 بنام ابراهیم آذری فرد واریز وضمن فرستادن نشانی دقیق همراه کد پستی و دادن اطلاع در صورت داشتن هرگونه مشکلی باما تماس بگیرید
★***************************★
تابلوفرش بسیار زیبای آیه شریفه ی و ان یکاد جدید
همراه سی دی های صد در صد تضمینی آموزشی
ویژه آموزش و خرید تضمینی بعداز بافت
نخ و نقشه و ان یکاد جدید 344 در 528 گره
50 * 80 سانت
400 هزار تومان
خرید این تابلو تضمینی میباشد
و ضمن اینکه آموزش می بینید در امد هم میکنید.
*********************
دوستان عزیز و هموطنان خیر و نیکوکار:
بیشتر وسایلی که در این سایت مشاهده می کنید حاصل دسترنج بانوان زحمت کشی هست
که دوست دارند
خداپسندانه و از راه حلال و با زحمت زیاد برای گذران زندگیشان درآمد اندکی داشته باشند.
بنابرین با خریدتان ضمن برخورداری از اجر بزرگ معنوی ، آنها را در حق خودتان دعا گو خواهید نمود.
سروران گرامي: ارسال سي دي و سایر وسایل قالیبافی منفعت مادي چنداني براي ما ندارد و فقط براي دسترسي آسانتر شما عزیزان و تلاش در راه بهبود اقتصاد خانواده های کم درامد اين كار را مي كنيم. قيمت دو سي دي و هزينه ارسال پست و پاكت و دستمزد ارسال كننده جمعاً 20 هزار تومان
آموزش تابلوفرش درتهران در منزل خود هنرجو يا در نزديكترين محل بصورت تضميني در يك جلسه
شماره مشاوره و خرید 09015217551
فرصت ویژه و استثنایی برای بانوان خواستار آموزش در اردبیل:
آموزش هر دوره در 3 روز با اختصاص خوابگاه رایگان:
آموزش مقدماتی بافت فرش یا تابلوفرش 50 هزار تومان
تکمیلی وآمادگی امتحان 50 هزار تومان
کامپیوتری و رفع ایرادات وباقی آموزش 50 هزار تومان
تقابل توجه خریداران محترم نخ و نقشه
همه ی تابلوفرش هایی که نخ و نقشه ی شان را ازما خریداری می کنید دارای تضمین هستند مبلغ خرید در اکثر تابلوها دو برابر قیمت نخ و نقشه و در بعضی ها مانند طرح زیر سه برابر قیمت نخ و نقشه می باشد
نخ و نقشه سبد انگور
سبد انگور
470 گره در 400 رج
نخ و نقشه 300 هزارتومان
---------------
دوستان عزیز و هموطنان خیر و نیکوکار:
بیشتر وسایلی که در این سایت مشاهده می کنید حاصل دسترنج زحمتت کشانی هست که دوست دارند
خداپسندانه و از راه حلال و با زحمت زیاد برای گذران زندگیشان درآمد اندکی داشته باشند.
بنابرین با خریدتان ضمن برخورداری از اجر بزرگ معنوی ، آنها را در حق خودتان دعا گو خواهید نمود.
سروران گرامي: ارسال سي دي و سایر وسایل قالیبافی منفعت مادي چنداني براي ما ندارد و فقط براي دسترسي آسانتر شما عزیزان و تلاش در راه بهبود اقتصاد خانواده های کم درامد اين كار را مي كنيم. قيمت دو سي دي و هزينه ارسال پست و پاكت و دستمزد ارسال كننده جمعاً 20 هزار تومان میباشد (اگر بازهم بخواهید ارزانتر در بیاد باپست سفارشی می فرستیم 15 هزارتومان).
آموزش تابلوفرش درتهران در منزل خود هنرجو يا در نزديكترين محل بصورت تضميني در يك جلسه
براي خريد لطفاً مبلغ نخ و نقشه بعلاوه 20 هزار تومان هزينه پستي را واريز فرماييد و ضمن فرستادن آدرس دقيق ودادن اطلاع، پيامك بفرستيد تا ارسال كنيم: 09363951238
مطمئن باشید آز آشنایی و خرید و مشاوره صمیمانه قبل و بعد از خرید، ما را از یاد نخواهید برد.
فرصت ویژه و استثنایی برای بانوان خواستار آموزش در اردبیل:
آموزش هر دوره در 3 روز با اختصاص خوابگاه رایگان:
آموزش مقدماتی بافت فرش یا تابلوفرش 50 هزار تومان
تکمیلی وآمادگی امتحان 50 هزار تومان
کامپیوتری و رفع ایرادات وباقی آموزش 50 هزار تومان
بسمه تعالی
آموزش قالی بافی قدم به قدم براي بافت به بهترين شكل ممكن
گرچه یك بافت معیوب ، ممكن است از جهات بسیار زیادی دارای مشكل باشد ، اما چند نكته كلیدی وجود دارد كه اگر توسط بافنده رعایت شوند ، بافت فرش - حداقل - دارای كیفیت قابل قبول خواهد بود و اگر رعایت نشوند ، ممكن است لطمات غیر قابل جبرانی به فرش وارد شود .
1- اساس انجام یک بافت خوب
اول : دار قالی سالم و بدون عیب
دوم : انجام چله كشی صحیح و یكدست می باشد .
بنابراین ، چنانچه كیفیت موارد فوق ، برای شما قابل قبول ( یا دلچسب ) نبود ، تا زمان حل مشكل ، بهیچ عنوان بافت را شروع نكنید .
برای بافندگان تازه كار و كم تجربه ، چله كشی كاری سخت و دشوار است همچنین ، با توجه به حساسیت فوق العاده چله كشی در حاصل كار ، بهتر است كار چله كشی را به افراد خبره و با تجربه واگذار كنید .
2- پود نازك :
پس از انتخاب دار مناسب و انجام چله كشی صحیح ، مهمترین عامل موفقیت در انجام یك بافت خوب ، این است كه بافنده در كشیدن پود نازك ، به اندازه كافی ، مهارت داشته باشد . بنابراین - لطفا تا قبل از حصول اطمینان ، و تمرین كافی ، در این مورد بهیچ وجه ، بافت را شروع نكنید زیرا :
كیفیت بافت هر فرش بیشتر از هر چیز مربوط به كیفیت كشیدن پود نازك آن است
3- كنترل دقیق ارتفاع فرش :
بطور مرتب ( معمولا هر بیست رج یكبار ) ارتفاع بافت را متناسب با رجشمار محاسبه كرده كافی است ارتفاع فرش را برابر با آن بطور مرتب و از همان ابتدا تنظیم كنید و از مشكلات و عیوب زیادی كه در اثر عدم كنترل ابعاد ممكن است بوجود آید جلوگیری نمائید
1- هنگام شروع به کار در اولین رج ، باید چک شود که روی گلیم باف اولیه فرش و قایق ( در صورت وجود) ، پوششی از جنس نوارچسب یا امثال اینها نصب شود .
اینکار برای این است که ممکن است هنگام کار در رجهای اولیه ، تارها در قسمت پایین توسط قسمت پایین چاقو زخمی نشود
2- در موقع پود رد کردن ( پود کلفت ) ابتدا پود کش را از وسط کار انداخته و داخل تارها کرده و به طرف سمت چپ هدایت کنید
وقتی به انتهای کار رسید ، پود را در قلاب آن انداخته و آن را بکشید و از وسط کار در بیاورید
سپس بجای اینکه به همین طریق ادامه بدهید
اینبار پودر کش را برخلاف جهت قبلی یعنی از همان جایی که پود درآمده ، وارد و به طرف راست هدایت کنید و پود را در سوراخ تعبیه شده در انتهای پود کش قرار دهید
و بکشید ، دقت کنید پاره نشود
این کار پود کشی را برایتان راحت تر می کند
3- برای اینکه فرش شما دچار بالازدگی یا پایین افتادگی نشده و طول آن درازتر یا کوتاه تر نشود باید هر 10 رجی که بافته می شود در فرشهای با رج شمار 50 ، حدود 15 میلی یعنی یک سانت و نیم ارتفاع داشته باشد
یعنی 100 رج 15 سانت
4- برای اینکه فرش شما از طرفین جمع نشود ، و وقتی پودکش پود کلفت را انجام می دهید از هر طرف دار به اندازه 5 سانت از پود نگه داشته ، و با چاقو بریده شود
یعنی شیرازه بافی که در واقع پیچیدن پود به دور چند تار طرفین فرش و برگرداندن بود ، انجام نشود و پود از طرفین آزاد بماند
ابتدا به نظر می رسد این کار باعث می شود که فرش انسجام نداشته باشد ، ولی اصلا مشکلی از این لحاظ پیش نخواهد آمد
چون پس از بافت و پایین آوردن کار یک شیرازه ( شیرزاه منفصل ) دور تارها زده خواهد شد البته توسط کسانیکه کارهای انتهایی فرش را ائم از شیرازه بافی و قایق زنی و پرداخت را انجام میدهند
این کار ( یعنی آزاد گذاشتن و برنگرداندن پود باعث می شود فرش شما به هیچ وجه از طرفین جمع نشود
چون در صورتیکه شما این پود ها را به داخل کار می کشیدید ، هر رج مقداری فرش به داخل جمع می شد که آخر کار پایین فرش شما به طور مثال 70 سانت و بالای فرش شما 62 سانت می شد که ایراد بزرگی بود
در واقع شما با این کاری که ما به شما می گوییم ، علاوه بر آن که زحمت خودتان را کمتر می کنید و پود ها را آزاد گذاشته و سراغ بافت می روید و باز هر رج همینطور پود کشی را انجام داده و باز پود ها را از طرفین آزاد می گذارید ، فرشتان هم بدون ایراد درمیاد
5-گر بعضی از قسمتهای کار بطور تیکه ای بالازدگی یا پایین افتادگی پیدا کرد ، که این کار هم ممکنه بخاطر نازک یا کلفت بودن بعضی از نخ ها باشد و هم ممکنه بخاطر فاصله کمتر یا بیشتر تارها از همدیگر یعنی کیپی زیاد یا کم تارها به همدیگر باشد ، این ایراد را به این شکل برطرف می کنیم
هر جا که پایین زدگی دارد هر از گاهی روی گرهای ان منطقه ، گره های مکرر می زنیم ، یعنی از رنگ همان گرهی که در این منطقه هست ، برداشته و روی همان گره ها از همان رنگ می بافیم ( قبل از اینکه پود کشی را انجام دهیم )
این کار باعث می شود ارتفاع آن تکه بالاتر بیاد
در مناطقی هم که دچار بالازدگی هست نخمان را دولا هست ، یک لایش را خذف و با یک لا بافت را انجام می دهیم
این کار هم باعث پایین آمدن ارتفاع آن منطقه می شود البته هر رج این کار را نمی کنیم بلکه هر چند رج یکبار تا وقتی که ارتفاع کار یک دست شود.
گره، ریشه، ایلمک، ایلمه، خفت، گند، پیچه، کله همة اینها یک منظور را افاده میکنند و آن خامه یا پرزی است که در حول محور چلههای زیر و رو (یکی از زیر و یکی از رو) گره میخورد و با پهلوی هم قرار دادن آنها، نقش و نگار قالی نمایان شده و قالی به خود شکل میگیرد. تراکم گرهها و ظرافت آنها نمایانگر میزان مرغوبیت و کیفیت فرش است. بدین معنی که هر چه تعداد گرهها زیادتر و در اصطلاح فرشبافی هر چه پرتر باشد کیفیت آن بالاتر خواهد بود. به طور کلی در قالیبافی ایران دو نوع گره متداول است:
● گره ترکی: (طرز عمل) این گره روی دو تار رو و زیر به کار میرود. بدین ترتیب که بافندة خامه یا پرز، را در دست چپ گرفته و به صورت عمود یا خط مستقیم بر روی تارهای رو و زیر قرار میدهد. هر یک از دو سر خامه به پشت یکی از تارها رفته پس از پیچیدن به دور آنها از بین دو تار بیرون آمده به طرف بافنده کشیده میشود. این نوع گره که ترکی (متقارن) نامیده میشود بیشتر به کمک قلاب انجام میگیرد و نسبت به سایر بافتها محکمتر است. گرة ترکی در ترکیه و آذربایجان و همدان و دیگر نقاط ترکنشین به کار میرود، ولی در سطح جهانی کمتر مورد استفاده است. به شکلها بادقت توجه کنید
این گره با استفاده از قلاب تبریزی بدینصورت انجام میشود که ابتدا یک جفت چلة زیر و رو را به کمک قلاب جلو کشیده، بخشی از خامة موردنظر را در دست چپ گرفته یک سر خامه را به کمک قلاب بین دو چله برده و آنرا از پشت تار اول بیرون آورده از روی دو تار عبور میدهیم، آنگاه آنرا پشت تار دوم برده و سپس سر خامه را از بین دو تار مجدداً بیرون میآوریم و هر دو سر را با هم بطرف پایین میکشیم و اضافه آنرا با لبة تیز قلاب قطع میکنیم. (بافندگان زبده به نحوی عمل میکنند که از یک سمت نیاز به بریدن سرپرز دیگر گره نباشد و تقریباً پرز به اندازه مورد نیاز بیرون آمده و فقط قسمت بلند آنها بریده میشود). ضمناً باید دقت شود که در موقع جلو کشیدن دو سر گره اندازه آنها یکسان باشد و یکی کوتاهتر و دیگری بلندتر نباشد.)
معمولاً نوع گره و تعداد آن در واحد سطح (رجشمار) ملاک ظرافت و محکمی فرش است. طبقه بندی کیفی فرشها براساس بافت، معمولاً با تعداد گره در یک واحد سطح انتخابی (سانتیمتر، دسیمتر، اینچ، فوت مربع) و گاه نیز با محاسبة تعداد گره در واحدی از طول (اینچ، فوت، متر) انجام میشود.
علاوه بر روشهای فوق در ایران از گره (وسیلة فلزی ۵/۶ سانتیمتر) نیز برای سنجش استفاده میکنند، مثلاً فرش چهل تا یک گره یا چهل رجی دارای ۴۰ گره در ۵/۶ سانتیمتر است. گاه نیز از تعداد گره در چارک استفاده میکنند به طوری که فرش ۱۶۰ رج یک چارک همان ۴۰ رجی است.
رجشمارهای، رایج در بافت فرشهای ایران:
رجشمار رایج فرشهای ایران از ۲۰ تا ۷۰ رجی (یعنی فرشهایی با ۱۱۶۰۰-۹۰۰ گره در دسیمتر مربع) را شامل میشود. معمولاً فرشهای درشتباف ۲۰ و ۲۵ رجی (یعنی فرشهایی با حدود ۹۰۰ و ۱۴۸۰ گره در دسیمتر مربع) جزء فرشهای پست شمرده میشوند و تولید آنها در برنامههای آموزشی و یا توسط بافندگان ساده و مبتدی صورت میگیرد. فرشهای ایلیاتی نیز معمولاً درشتباف و حدود ۳۰ رجی هستند. فرشهای متوسط خوب، فرشهای ۴۰، ۴۵ و ۵۰ رجی (با داشتن حدود ۵۹۰۰-۳۸۰۰ گره در دسیمتر
لطفاً برای خرید هر وسیله مبلغ مذکور جنس مورد نظرتان را بنام ابراهيم آذري فرد به حساب های زیر واريز فرماييد و ضمن فرستادن آدرس دقيق ودادن اطلاع، پيامك بفرستيد تا ارسال كنيم: 09144534650
- خريد و فروش اينترنتي و از راه دور وسايل قاليبافي يا تابلوفرش
- خريد و فروش اينترنتي و از راه دور دار قالي يا دستگاه قاليبافي
- نخ و نقشه فرش يا تابلوفرش
- مشاوره رايگان در مورد خريد، بافت، آموزش و همه امور فرش و تابلو فرش 09015217551
روش: بافت به روش ترکی در این روش برای گره از قلاب استفاده می شود و با کمک قلاب تار رو را به طزف جلو می کشیم سپس سز مقداری از خامه را با نوک قلاب بین دو تار برده و از پشت تار رو آن را پیچیده و از زوی دو تار به سمت پشت تار زیز می بریم و از بین آنها به جلو کشیده و پایین می آوریم و سر اضافی خامه را می بریم .
( گره ترکی را گره متقارن نیز می گویند چون خامه به دور هر دو تار گره می خورد و تار ها نسبت به هم تقارن دارند )
استفاده از این نوع گره در آذربایجان - همدان - ترکمن صحرا - و بیجار رایج است و نسبت به گره فارسی از استحکام بیشتری برخوردار است.
مزایای گزه ترکی نسبت به گره فارسی :
1- نسبت به گره فارسی از استحکام بیشتری برخوردار است و به سختی از فرش بیرون کشیده می شود.
2 - در بافت این نوع گره به جای انگشتان از قلاب برای گرفتن تار استفاده می شود در نتیجه انگشتان دست آسیب نمی بینند.
3 - سرعت کار در این روش بیشتر است ( تا 50 گره در دقیقه )
روش بافت به روش فارسی مقداری از خامه را بر می داریم و بین انگشت میانی و سبابه دست چپ نگه می داریم بوسیله انگشت سبابه دست راست یک جفت تار را جلو می آوریم و ضمن اینکه حدود دو سانتی متر از خامه را از بین انگشتان دست چپ بیرون آورده ایم , آن را از پشت تار اول (تار رو ) رد می کنیم و پس از خم کردن سر آن خامه را از لای چله دوم به سمت پشت آن عبور داده و از مابین دو تار به سمت روی فرش جلو می کشیم و پایین می آوریم که این عمل با کمک انگشت میانی و سبابه راست انجام می شود. سپس بوسیله تیغه چاقو که در دست راست نگه داشته ایم سر نخ اضافی را می بریم. چون این گره فقط به دور یک تارپیچیده می شود به نام گره نا متقارن نیز مشهور است . استفاده از این گره بیشتر در اراک - قم - کاشان - اصفهان - مشهد و تهران رایج است.
گره، ریشه، ایلمک، ایلمه، خفت، گند، پیچه، کله همة اینها یک منظور را افاده میکنند و آن خامه یا پرزی است که در حول محور چلههای زیر و رو (یکی از زیر و یکی از رو) گره میخورد و با پهلوی هم قرار دادن آنها، نقش و نگار قالی نمایان شده و قالی به خود شکل میگیرد.
تراکم گرهها و ظرافت آنها نمایانگر میزان مرغوبیت و کیفیت فرش است. بدین معنی که هر چه تعداد گرهها زیادتر و در اصطلاح فرشبافی هر چه پرتر باشد کیفیت آن بالاتر خواهد بود.
به طور کلی در قالیبافی ایران دو نوع گره متداول است:
۱) گره ترکی (پیشینه تاریخی
برای انتخاب وجه تسمیه قیورد و سنه، دلایل کافی در دست نیست، زیرا گرچه قصبة قیورد سابقهای طولانی در قالیبافی دارد، اما این نمیتواند دلیل کافی برای انتساب گرة ترکی به این قصبه باشد. چون قالیها و قالیچههای مناطق مختلفی مثل شیروان، گنجه، قرهباغ، قفقاز، تبریز، هریس و همدان و انواع مختلف دستبافتهای عشایر فارس، با این گره بافته میشوند و نیز دلیل قاطعی در دست نیست که این گره اولین بار در قیورد بافته شده باشد. بنابراین، چون این نوع گره در مناطق ترک به کار برده میشود، اگر آن را تنها گرة ترکی بنامیم منطقیتر خواهد بود.
۲) گره فارسی:
یا سنه گرهای است که به وسیلة قالیبافان ایرانی هژاد و قالیبافان فارسیزبان مانند اراک، مشهد، بیرجند، کرمان، اصفهان، نائین، کاشان و قم به کار میرود، قالیهای سنه (سنندج) برخلاف تصور مانند کلیة قالیچههای کردباف، با گره ترکی بافته میشود، بنابراین کلمه «سنه» برای گرة فارسی اسمی بیمسمی و انتخابی نامعقول است و تنها میتوان بر این باور بود که سیر تاریخ و وقوع حوادث و جریانهای تاریخی و مهاجرت اقوام به دیگر نقاط مسائلی را فراهم میآورد که به تبع آن استفادهکنندگان از هر یک از دو گرة مورد بحث، در مقاطی مجزا از گروه دیگر قرار گرفتند.
● گره ترکی: (طرز عمل)
این گره روی دو تار رو و زیر به کار میرود. بدین ترتیب که بافندة خامه یا پرز، را در دست چپ گرفته و به صورت عمود یا خط مستقیم بر روی تارهای رو و زیر قرار میدهد. هر یک از دو سر خامه به پشت یکی از تارها رفته پس از پیچیدن به دور آنها از بین دو تار بیرون آمده به طرف بافنده کشیده میشود. این نوع گره که ترکی (متقارن) نامیده میشود بیشتر به کمک قلاب انجام میگیرد و نسبت به سایر بافتها محکمتر است. گرة ترکی در ترکیه و آذربایجان و همدان و دیگر نقاط ترکنشین به کار میرود، ولی در سطح جهانی کمتر مورد استفاده است.
این گره با استفاده از قلاب تبریزی بدینصورت انجام میشود که ابتدا یک جفت چلة زیر و رو را به کمک قلاب جلو کشیده، بخشی از خامة موردنظر را در دست چپ گرفته یک سر خامه را به کمک قلاب بین دو چله برده و آنرا از پشت تار اول بیرون آورده از روی دو تار عبور میدهیم، آنگاه آنرا پشت تار دوم برده و سپس سر خامه را از بین دو تار مجدداً بیرون میآوریم و هر دو سر را با هم بطرف پایین میکشیم و اضافه آنرا با لبة تیز قلاب قطع میکنیم. (بافندگان زبده به نحوی عمل میکنند که از یک سمت نیاز به بریدن سرپرز دیگر گره نباشد و تقریباً پرز به اندازه مورد نیاز بیرون آمده و فقط قسمت بلند آنها بریده میشود). ضمناً باید دقت شود که در موقع جلو کشیدن دو سر گره اندازه آنها یکسان باشد و یکی کوتاهتر و دیگری بلندتر نباشد.)
▪ حالات فرعی:
(متقارن ۲ ـ متقارن ۳)
حالتهای فرعی متناسب با میزان کشش و ضخامت پود ضخیم در تغییر است. پس از بافت یک رج و عبور پود ضخیم از روی ردیف گرهها، برحسب میزان ضخامت و کشش پود، گرهها در دو حالت قرار میگیرند. عبور ود ضخیم سبب میشود که تار زیر به طرف پایین و پشت فرش و تار رو به طرف سطح قالب و رو به بافنده رانده شده، در نتیجه تارهای زیر و رو در دو سطح متفاوت نسبت به پشت و روی قالی قرار میگیرد (رجوع کنید به شیوههای بافت لول و تخت در بخش پودها). بر حسب آنکه خامة دوران یافته به دور تار سمت راست در موضعی پایینتر و یا بالاتر نسبت به تار سمت چپ قرار گیرد، نوع گره به ترتیب به متقارن نوع دوم و در حالت عکس به گرة متقارن نوع سوم موسوم خواهد شد.
● گره فارسی (سنه) یا نامتقارن یا گره میان دررفته
در این نوع گره خامه یا پرز گره تنها به دور یک تار پیچیده و سر دیگر آن از پشت تار دومی آزاد میگذرد. بدین طریق که بافنده ابتدا مقداری از خامه (نخ پشمی) را از توپک جدا کرده در حالی که چاقوی فارسی بافت را بدست راست دارد با دو انگشت سبابه و میانی دست چپ سرخامه جدا شده را نگه میدارد. سپس بوسیله سرانگشت سبابه دست راست یک جفت چله (زیر و رو) را جلو آورده و ضمن اینکه حدود ۲ سانتیمتر خامه از بین انگشتان دست چپ بیرون آمده، آنرا از پشت چله اول رد نموده و پس از خم کردن سر آن، خامه را از روی چله دوم به سمت پشت آن عبور داده و از ما بین ۲ تار به سمت روی فرش جلو کشیده و کاملاً پایین میآورد. این کار با انگشت میانی و سبابه دست راست صورت میگیرد، سپس بوسیله لبه کاردک سرنخ اضافی را میبرند. گره فارسی را گره نامتقارن نیز مینامند، زیرا گره بطور متقارن به دور هر دو تار پیچیده نمیشود و تنها بدور یک تار پیچیده میشود.
▪ حالات فرعی ۲:
گرة نامتقارن بر دو نوع است: اگر خامه به دور تار راست پیچیده و از پشت تار چپ بیرون آمده باشد آن را گرة نامتقارن راست و اگر خامة دور تار چپ پیچیده از پشت تار راست بیرون آمده باشد آن را گرة نامتقارن چپ میگوییم.
همانطور که در مورد گرة ترکی نیز بیان شد، پس از عبور پود ضخیم و به هنگامی که بر اثر کشش پود، تارهای سمت راست و یا چپ در موضعی عقب یا جلو نسبت به یکدیگر و یا پایین و بالا نسبت به پشت روی قالی قرار میگیرند دو حالت مدنظر است:
اگر گره دوران یافته به دور تار سمت راست، در موضعی پایینتر از دنبالة خودش که از پشت تار سمت چپ گذشته قرار گیرد گره نامتقارن نوع سوم نامیده میشود، و اگر عکش این حالت باشد به آن نامتقارن نوع چهارم میگویند.
● گرة جفتی (تقلبی)
در پارهای موارد به جای اینکه پرز خامه تنها به دور یک تار بپیچد، گاهی چهار تا شش تار را دربرمیگیرد. به این نوع گره، گرة جفتی ایلمه و یا گرة تقلبی میگویند. از تصاویر دو نوع گرة اصلی میشود استنباط کرد که تغییرات جزئی در این دو گره را نمیتوان به صورت انواع مختلف آن تلقی کرد، چه روش گره زدن یکی است، فقط به جای آنکه گرهها به دو رشته تار بسته شود به چهار رشته اتصال مییابد. بستن این نوع گره مخصوص کسامی است که به مرغوبیت فرش نمیاندیشند و قصد دارند در مدتی کوتاه کار بافت فرش را تمام کنند. یعنی به جای دو گره تنها یک گره به کار میبرند و به این ترتیب به کیفیت فرش زیان وارد آورده و کمیت آنرا به نصف تقلیل میدهند. در نتیجه جنسی که بدین سان تهیه میشود نصف تراکم لازمه را خواهد داشت و مقاومت آن کم خواهد بود و خیلی زود ساییده و فرسوده میشود.
تشخیص این موضوع در قالیهای ریزباف قبل از گذرانیدن پود مشکل است و پس از گذرانیدن آن تقریباً غیرممکن خواهد بود و تنها با لمس کردن قالی این موضوع را میتوان فهمید؛ چون در قالی یا قالیچهای که در بافت آن تعداد زیادی از گرهها به جای بسته شدن به دو تار به چهار تار بسته شود تراکم تارها و وزن قالی کمتر میشود و این خود از دوام آن به میزان قابل ملاحظهای میکاهد.
گرة جفتی گاه تنها در مرکز فرش استفاده میشود و این از چشم خریدار دور نخواهد ماند